In opleiding

"Surrender to what is, let go of wat was and have faith in what will be"

Thesiokatheter, shunt, bloodflow, Systeem- of filterdruk, arteriële druk, veneuze druk, Trans Membrame Pressure(TMP), Blood volume Sensor(BVS), Ultrafiltratie(UF), dialysaat, badwater,

Waar ik 2 maanden geleden nog nooit van deze termen had gehoord weet ik nu precies wat ze betekenen, waar ze voor dienen, hoe ik ze moet interpreteren en hoe ze tot elkaar in verhouding staan. Ieder uur vul ik de getallen samen met mijn bloeddruk in op de controlelijst. Alles wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Bij grote afwijkingen moet ik dit melden aan de verpleging.

Inmiddels ben ik aardig op de hoogte van het hele proces en weet ik waarom vocht & bloeddruk zo'n belangrijke rol spelen tijdens de dialyse. Omdat ik nog zelf plas, weliswaar met ondersteuning van diuretica (een duur woord voor plaspillen) en mijn gewicht daarmee stabiel blijft hoeft er bij mij nog geen vocht te worden ontrokken aan het bloed (Ultrafiltratie). Gelukkig! Want de eerste, de laatste en enige keer dat ze vocht hebben onttrokken stond ik na 4 uur duizelig en trillend op mijn benen alsof ik net uit een achtbaan kwam. Dat was géén succes!

Tijdens de vrije momenten van dialyseverpleegkundigen word ik stapsgewijs geïnformeerd over het dialyseproces; wat er tijdens zo'n behandeling nu eigenlijk allemaal gebeurd en wat er bij komt kijken. Ik was er al voor gewaarschuwd.

 "We worden collega's!" was één van de eerste dingen die een verpleegkundige tegen me zei toen ik alles nog wat onwennig, met grote ogen en onder de indruk van wat er allemaal om me heen gebeurde over me heen liet komen. Inmiddels ben ik aardig ingeburgerd en is mijn opleiding tot dialysedeskundige begonnen.

Afgelopen week betrapte ik mijzelf erop dat toen een verpleegster in opleiding bij mijn apparaat weg liep om bij een collega te vragen wat BVS precies is en waar ze dat op de machine kon vinden, ze dat net zo goed aan mij had kunnen vragen....

Diffusie, capillairen, micromoleculen, macromoleculen, concentratie, drukken, druksnelheden, wisseldrukken, zuren, basen, natrium, kalium, bicarbonaat, fosfaten, osmose, convectie, doorlaatbaarheid, afvalstoffenuitwisseling, waterzuivering, bloeddruk, vochthuishouding.

Het klinkt mij gelukkig niet allemaal vreemd in de oren. Mede dankzij mijn medische achtergrond en opleiding aan de Hoge Agrarische School waar ik de nodige biologie, scheikunde, natuurkunde & medische basiskennis heb meegekregen kan ik het allemaal aardig goed volgen tot grote verbazing van de verpleging. Ik mag fysiek dan wel niet helemaal in orde zijn, met mijn hoofd en intelligentie is gelukkig niks mis!

Tijdens de dialyse word mijn bloed via een kunstnier gezuiverd. Deze kunstnier bestaat uit een ruimte gevuld met holle buisjes (capillairen) waar mijn bloed door heen stroomt. Langs die capillairen stroomt het dialysaat.

Dit dialysaat bestaat uit gezuiverd water en allerlei stoffen. Die buisjes waar het bloed doorstroomt zijn doorlaatbaar waardoor vanwege een concentratieverschil er een uitwisseling van (afval)stoffen in de vorm van moleculen plaats kan vinden tussen het bloed en het dialysaat (diffusie). Op die manier kunnen (schadelijke) afvalstoffen uit mijn bloed gehaald worden en worden deze opgenomen in het dialysaat afgevoerd. Omdat er ook goede stoffen (vitamines/mineralen) gefilterd worden, slik ik dagelijks extra vitamines om tekorten te voorkomen.

Met een bloodflow van 250ml/min wordt er per uur zo'n 15 liter bloed per uur gezuiverd wat gelijk staat aan 60 liter bloed per dialysebehandeling van 4 uur. Ieder mens heeft ongeveer 5 liter bloed. Dit houdt dus in dat per dialysebehandeling al mijn bloed zo'n 12 keer door de machine gaat.

Ondanks dat mijn volledige bloedvolume per behandeling meerdere keren de machine en het filter(de kunstnier) passeert, bereik je nog lang niet de filterefficiëntie van 1 laat staan 2 gezonde nieren. De filtercapaciteit van een dialysebehandeling is ongeveer gelijk aan 10% nierfunctie en aangezien het lichaam continue nieuwe afvalstoffen opneemt en produceert (restproduct van verbrandings- & afbraakprocessen) blijft het lichaam belast met een verhoogde concentratie vocht & afvalstoffen in het bloed.

Om deze reden hebben veel dialysepatiënten zich te houden een een strenge vochtbeperking en strikt dieet om de opstapeling van afvalstoffen zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast krijg je extra vitamines en zul je bij eiwitrijke producten fosfaatbinders moeten slikken om te voorkomen dat er teveel fosfor in de bloedbaan komt. Fosfor is een afvalstof dat vanwege de grootte moeilijk middels dialyse uit het bloed kan worden opgenomen. Een te hoog fosfaatgehalte kan weer leiden tot te hard werkende bijschildklier. Dit is bij mij ook het geval. Mocht dit zo blijven dan zal ik hieraan geopereerd moeten worden waarbij ze (een deel van) de bijschildklier zullen verwijderen.

Kortom dialyse is meer dan 4 uur in een stoel liggen waarbij je bloed door een machine gaat en via filtering middels een kunstnier voor maar een marginaal deel gezuiverd wordt. Net genoeg om te kunnen blijven leven...